Kriptografinin Tarihi
Kriptografi, ya da iletişimlerin güvenliğini sağlama sanatı ve bilimi, binlerce yıl boyunca uzanan uzun ve ünlü bir tarihe sahiptir. Kriptografiyin en eski bilinen kullanımı M.Ö. 3000 yıllarına kadar dayanabilir. Egipit ve Yunan gibi eski uygarlıklar, mesajları koruyan basit teknikler, yerine koyma şifreleri gibi kullanmışlardır.
Orta Çağlarda, kriptografi tarihinde askeri güçler ve diplomatlar tarafından gizli bilgileri koruyan çeşitli şifreleme yöntemleri geliştirildi. Örneğin, Julius Caesar adından esinlenen meşhur “Caesar Cipher”, Roma askeri liderleri arasında gönderilen mesajları şifrelemek için kullanılırdı. Harfleri sabit sayıda konuma kaydıran harf kaydırma şifreleme yöntemi Caesar Cipher’in temel fikridir.
- ve 17. yüzyıllarda, Enigma makinesi gibi mekanik şifreleme cihazlarının geliştirilmesiyle, kriptografi daha da ileri seviyede ulaştı. Bu cihazlar çok katmanlı yerine koyma şifrelerini kullanmaktadır.
- yüzyılda, elektronik bilgisayarların icadı, simetrik anahtar ve açık anahtar kriptografisi gibi yeni kriptografi formlarının gelişmesine neden oldu. Elektronik iletişimin erken dönemlerinde yaygın olarak kullanılan simetrik anahtar şifreleme, tek bir paylaşılan anahtarı kullanır. 1970’lerde ilk defa önerilen ve bugün güvenli online iletişim, dijital imzalar ve güvenli anahtar değişimi için yaygın olarak kullanılan açık anahtar kriptografisi ise bir çift anahtar kullanır.
Kriptografi tarihi boyunca çok köklüdür ve yazılı dilin kullanılmasından önceye dayanmaktadır. Antik dönemlerde, insanlar sinyal sistemleri ve iplerde düğümler gibi fiziksel nesneler gibi basit teknikleri kullanarak gizli bilgiyi kodlamak ve paylaşmak için kullanmışlardı.
Kriptografilerin en eski örneklerinden biri M.Ö. 3000 yıllarına dayanan Egiptliler’dir. Onlar hiyeroglifleri kullanarak gizli mesajlar kodlamaktadırlar. Yunanlar da “scytale” adı verilen bir sır yazı sistemi geliştirmişlerdir. Bu sistemde mesajlar bir parşömen şeridi üzerine yazılırdı ve sonra bir silindir etrafına sarılırdı.
Kriptografi Çin ve Hindistan’da da kullanılmıştır. Çinliler basit yerine koyma şifrelerini kullanarak mesajları kodlamakta, Hindistanlılar ise karmaşık matematiksel algoritmaları kullanarak mesajları şifrelemektedirler.
İnsan uygarlığının ilerlemesiyle ve yazı sistemlerinin gelişmesiyle birlikte, kriptografi de harf ve kelime yerine koyma, dizilim değiştirme gibi yöntemlerle evrimleşti. Teknoloji ve iletişim yöntemleri geliştikçe mesajların şifrelenmesi ve yetkisiz erişimden korunması için de yöntemler gelişti.
Bilgisayar Çağında Kriptografi
Kriptografinin Tarihi
Bilgisayarların gelişmesi ile birlikte, kriptografi analog döneme göre çok daha fazla oranda ilerleme gösterdi. Antik dönem ya da orta çağ şifrelemelerinin tamamından çok daha güçlü olan 128-bit matematiksel şifreleme artık birçok aygıt ya da bilgisayar sistemi için standart haline gelmiştir. Kriptografinin yeni bir türü olan kuantum kriptoloji, modern şifreleme yöntemlerinin sağladığı güvenlik seviyesini yükseltebilmek maksadıyla bilgisayar mühendisleri tarafından 1990 tarihinde geliştirilmeye başlandı.
Kriptografinin Tarihi yakın dönemde ise, kriptografi teknikleri kripto paraları mümkün hale getirmek için kullanıldı. Kripto paralar; hash fonksiyonları, açık anahtarlı şifreleme ve dijital imzalar gibi ileri kriptografik tekniklerden yararlanmaktadır. Bu tekniklerin kullanım alanlarının başında ise, blockchainde saklanan verilerin güvenliğinin sağlanması ve yapılan işlemlerin onaylanması gelmektedir. Kriptografinin özel türü olan Eliptik Eğri Dijital İmza Algoritması (ECDSA), Bitcoin ve diğer kripto paralara ayrıca güvenlik sağlamak ve fonların yalnızca yasal sahipleri tarafından kullanılabileceğini kesin hale getirmek için temel oluşturmaktadır.
Kriptografi geçtiğimiz 4000 sene içinde büyük yol almıştır ve yakın bir zamanda da duracak gibi görünmemektedir. Hassas verileri korumak gerektiği sürece, kriptografi gelişmeye devam edecek. Kripto para blockchain’lerinde kullanılan kriptografik sistemler bu bilimin en ileri halini gösterse de aslında insan tarihinin büyük bölümü kadar geriye uzanan geleneklerin bir parçasını da oluşturmaktadır.
