Finansal Okuryazarlık Nedir ve Nasıl Öğrenilir?

Finansal Okuryazarlık Nedir ve Nasıl Öğrenilir?

Paranın nasıl çalıştığının temellerini ne kadar çabuk anlarsanız, hayatınızın ilerleyen dönemlerinde o kadar özgüvenli ve başarılı olacağınızı biliyoruz. Yeni bir şey öğrenmek için asla geç değildir, ancak değişiklik olsun diye erken başlamak iyidir. Para dünyasında bilgiye giden yol elbette eğitimden başlar. Finansal okuryazarlığın belirli bir seviyeye yükseltilmesi, insanların yanlış finansal kararlar almaktan kaçınmasına, finansal olarak kendi kendine yeterli hale gelmesine ve istikrarlı bir para politikası gerçekleştirmesine yardımcı olur.

Finansal okuryazarlığın bireye katkısı bunun temel unsurudur; bütçe oluşturma, harcama takibi, borç ödeme takibi ve emeklilik yatırımı yaklaşımları. Temel finansal kavramları anlamak, finansal sistemde nasıl gezinileceği konusunda bir fikir verir. Uygun finansal okuryazarlık eğitimi almış kişiler, uygun finansal okuryazarlık eğitimi almayanlara göre daha iyi finansal kararlar verir ve parayı daha iyi yönetir.

Finansal alanda kendinizi geliştirmek aynı zamanda paranın mantığını anlamanıza, kişisel finansal hedefler belirlemenize ve bu konuda adımlar atmanıza, etik dışı finansal kazançlar elde etmenize ve hayatın karşınıza çıkardığı finansal sıkıntıları yönetmenize olanak sağlar. Ek olarak, herkes borç alırken veya para yatırırken ortaya çıkan riskleri anlayabilmelidir.

Finansal okuryazarlık, bireylerin gelecek için plan yapmalarına, paralarını nasıl harcayacakları konusunda daha iyi kararlar almalarına ve ihtiyaçlarını karşılamak için sermaye piyasalarına yatırım yapmalarına yardımcı olabilir. Finansal okuryazarlık, bireyleri aşırı borçlanma, aşırı risk alma, dolandırıcılık veya siber riskten de koruyabilir.

Finansal Okuryazarlık Neden Önemlidir?

Finansal Okuryazarlık

Finansal okuryazarlık önemlidir çünkü insanları gerçek dünyadaki finansal kararları için bilgi sağlayan temel finansal kavramlarla donatır. Bu bilgilerle donanan insanlar paralarını daha iyi yönetebilir, bilinçli kararlar alabilir ve zamanla mali refaha yol açan sağlıklı harcama ve bütçeleme alışkanlıkları geliştirebilir.

Finansal Okuryazarlığın Faydaları

Finansal Okuryazarlık

Finansal okuryazarlığın temel faydası, bilinçli finansal kararlar almamızı sağlamasıdır. Bütçeleme, tasarruf, borç alma ve yatırım yapma gibi parayı etkili bir şekilde yönetmek için ihtiyaç duyduğumuz bilgi ve becerileri sağlar. Bu, finansal hedeflerimize daha iyi ulaşabileceğimiz ve finansal istikrarı sağlayabileceğimiz anlamına gelir. Finansal okuryazarlığın belirli faydaları kişiden kişiye değişir, ancak finansal okuryazarlığın yardımcı olabileceği bazı yaygın durumlar şunları içerir:

Emeklilik için tasarruf, Ev satın almak, Sigorta seçimi, Giderleri azaltmak, Yatırım, Borç yönetimi, Kredi kartlarını kullanımı

Finansal Okuryazarlığın Temel Bileşenleri

Finansal Okuryazarlık

Finansal okuryazarlık, bireylerin parayı ve borcu etkili bir şekilde nasıl yöneteceklerini anlamalarını sağlayan çeşitli finansal bileşenleri ve becerileri içerir. Aşağıda, öğrenmeniz gereken finansal okuryazarlığın temel yapı taşlarını detaylandırıyoruz.

Bütçe

Finansal Okuryazarlık. Bütçe belirlemede paranın üç ana kullanımı vardır: harcama, yatırım ve tasarruf. Bütçede doğru dengenin sağlanması, bireylerin gelirlerini finansal güvenlik ve refah için daha iyi tahsis etmelerine olanak tanır. Genel olarak, tasarruflar ve faydalı yatırımlar için fon ayırırken mevcut tüm borçları ödemek için bir bütçe oluşturulmalıdır.

Yatırım

Finansal okuryazar olmak için, yatırımın temel bileşenlerini öğrenmek gerekir. Doğru yatırımı sağlamak için öğrenilmesi gereken bileşenlerden bazıları faiz oranları, fiyat seviyeleri, çeşitlendirme, risk azaltma ve endekslerdir. Temel yatırım bileşenlerini bilmek, bireylerin daha bilinçli finansal kararlar almasına ve dolayısıyla gelir akışlarını artırmasına olanak tanır.

Borçlanma

Finansal Okuryazarlık

Çoğu durumda, hemen hemen herkes hayatının bir noktasında borç para almıştır. Faiz oranlarını, bileşimi, paranın zaman değerini, ödeme koşullarını ve kredi yapılarını anlamak, verimli borç vermeyi sağlamak için çok önemlidir. Yukarıdaki kriterler tam olarak anlaşıldığında, bireyin finansal okuryazarlığı gelişir, borçlanma konusunda pratik rehberlik sağlar ve uzun vadeli finansal stresi azaltır.

Vergilendirme

Finansal Okuryazarlık

Farklı vergi biçimlerini ve bunların bir bireyin net gelirini nasıl etkilediğini anlamak, finansal okuryazarlık kazanmak için çok önemlidir. İstihdam, yatırım, kira ve miras gibi her bir gelir kaynağı farklı şekilde vergilendirilir. Farklı gelir vergisi oranlarını anlamak, ekonomik istikrara katkıda bulunur ve gelir yönetimi yoluyla finansal performansı iyileştirir.

Kişisel Finans Yönetimi

En önemli standart olan Kişisel Finansal Yönetim, yukarıda listelenen tüm bileşenlerin eksiksiz bir kombinasyonunu içerir. Finansal güvenlik, borçlanmayı ve borcu azaltırken yatırım ve tasarrufları konsolide etmek ve artırmak için yukarıdaki finansal bileşenlerin bir kombinasyonunu dengeleyerek elde edilir. Yukarıda tartışılan finansal bileşenlerin sağlam bir şekilde anlaşılması, kişinin finansal okuryazarlığını geliştirmeyi garanti eder.

Finansal Okur Yazar Mısınız?

Finansal Okuryazarlık. Kendinizi finansal okuryazarlığa dahil edip etmeyeceğinize karar vermenize yardımcı olması için aşağıdaki soruları göz önünde bulundurun ve kendinize dürüst cevaplar verin.

-Tüm temel giderlerinizi, faturalarınızı ve borçlarınızı içeren aylık bir bütçeyi nasıl oluşturacağınızı biliyor musunuz?

-Şu anda borcunuz yok mu? Yoksa borcunuzu azaltmak için agresif adımlar mı atıyorsunuz?

-Üç ila altı aylık yaşam masraflarınızı karşılamak için ne kadar harcadığınızı biliyor musunuz?

-İşinizi veya ani bir yaşam krizini borç para almadan atlatmanıza yardımcı olacak bir acil durum fonunuz var mı?

-Bileşik faizin yatırılan parayı zaman içinde nasıl büyüttüğünü anladınız mı?

-Mali durumunuzu ve yatırımlarınızı korumak için ihtiyacınız olan çeşitli sigorta türlerine aşina mısınız?

Bu sorulara verdiğiniz yanıtlara göre, finansal okuryazarlık seviyeniz hakkında iyi bir fikriniz var. Öğrenecek çok şeyiniz olabilir, ancak finansal okuryazarlığı geliştirmenin tüm aileleri, toplulukları ve hatta ülkeleri dönüştürebileceğini bilmek ilham verici. Avustralya, Kanada, Japonya, ABD ve Birleşik Krallık gibi hükümet operasyon programlarının odak noktası olduğu ülkelerde kişisel finansa şu anda artan bir ilgi var.

Türkiye ise son yıllarda finansal okuryazarlığın geliştirilmesi ve yaygınlaştırılmasında çeşitli atılımlar gerçekleştirmiştir. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın ülkede finansal okuryazarlığı artırmak amacıyla “Herkes İçin Ekonomi” sloganıyla 2017 yılında başlattığı Finansal Okuryazarlık ve Ekonomi Eğitimi Girişimi de bu atılımın bir parçasıdır.

Öte yandan, Boğazlar Üniversitesi’nin yıllık finansal okuryazarlık endeksi raporunun ilk yılında Türkiye’nin finansal okuryazarlık oranı %20’nin altında görünürken, son yapılan araştırma bu oranın 60,8’e ulaştığını gösteriyor.

Nasıl Finansal Okuryazar Olunur?

Finansal Okuryazarlık. Çoğumuz düzenli bir gelir elde ediyor ve o gelire göre harcıyoruz. Ama kaçımız paramızı doğru yönetir, kaynaklarımızı doğru kullanırız. Finansal okuryazarlık sadece finansman geliri ile ilgili değildir. Finansman gelirinin yanı sıra bütçenin iyi yönetilmesini de sağlar. Bu yönetim, tasarruf ve yatırım için kapıyı açmanızı sağlar.

Aşağıdaki 4 temel adımı finansal okuryazarlığa uygulamak hayatınızı değiştirecek.

1. Bir gelir ve gider tablosu oluşturun.
2. Kaydet.
3. Tasarrufları yatırıma dönüştürün.
4. Temel finans ve ekonomi bilgisine sahip olur.